Το τσουνάμι της μεγάλης μετανάστευσης

συντάκτης Παναγιώτης Στασινάκης · 1 Οκτωβρίου 2017

Θαλασσινά σαλιγκάρια από ένα ιαπωνικό σκάφος από το νομό Iwate, που ξεβράστηκαν στην ακτή του Όρεγκον τον Απρίλιο του 2015. Credits: John Chapman. [Πηγή: Phys.Org]

Στις 11 Μαρτίου 2011, σημειώθηκε σεισμός στη βορειανατολική Ιαπωνία, μεγέθους 9,0 – 9,1 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ. Το επίκεντρο του σεισμού ήταν 130 χιλιόμετρα (81 μίλια) ανατολικά του Σεντάι, στο Νησί Χονσού της Ιαπωνίας. Ο σεισμός συνέβη στις 14:46:23 τοπική ώρα (05:46 UTC) και είχε διάρκεια – ρεκόρ 6 λεπτά, ενώ η μέγιστη αντιληπτή έντασή του ανήλθε στο επίπεδο IX (9), ήταν δηλαδή «πολύ καταστροφικός», στη 12-βάθμια Κλίμακα Μερκάλι.

Σύμφωνα με το Τμήμα Γεωλογικής Επισκόπησης των ΗΠΑ, το επίκεντρο βρισκόταν σε βάθος 24,4 χμ. (15,2 μίλια). Το επίσημο όνομα του σεισμού, όπως ανακοίνωσε η Μετεωρολογική Υπηρεσία της Ιαπωνίας ήταν «Ο σεισμός στα ανοιχτά της ακτής του Ειρηνικού στο Τοχόκου το 2011» (The 2011 off the Pacific coast of Tohoku Earthquake).

Ο σεισμός προκάλεσε τσουνάμι σε πολλές περιοχές της χώρας[5]. Το τσουνάμι ξεκίνησε να διαδίδεται στον Ειρηνικό ωκεανό προς όλες τις κατευθύνσεις, αμέσως μετά τον σεισμό. Ως αποτέλεσμα, εκδόθηκαν άμεσα προειδοποιήσεις για τσουνάμι στην Νέα Ζηλανδία, στην Αυστραλία, στη Ρωσία, στο Γκουάμ, στις Φιλιππίνες, στην Ινδονησία, στη Παπούα Νέα Γουινέα, στο Ναουρού, στη Χαβάη, στις Βόρειες Μαριάνες (ΗΠΑ) και στην Ταϊβάν. Ειδικότερα στις ιαπωνικές ακτές, το ύψος του τσουνάμι έφτασε τα 15 μέτρα, αν και το μέγιστο ύψος που καταγράφηκε ήταν 40,5 μέτρα, και συμπαρέσυρε σπίτια, κτίρια και αυτοκίνητα, κατά τόπους έως και 20 χιλιόμετρα μέσα στο εσωτερικό της στεριάς.

Πηγή: Βικιπαίδεια

Τα τεράστια κύματα μετέφεραν θραύσματα αποβάθρων, βάρκες και σημαδούρες που σε αρκετές περιπτώσεις περιείχαν ζωικούς λαθρεπιβάτες. Μεταξύ αυτών ήταν καρκινοειδή, μαλάκια και ιχθείς.

Ένα σκάφος που μεταφέρθηκε από το ιαπωνικό τσουνάμι ξεβράστηκε στην ακτή του Όρεγκον, επικαλυμμένο με βαλανοειδή που αποικίζουν τη βάρκα. Αρκετά ιαπωνικά είδη επιβίωσαν επίσης το ταξίδι, στις ρωγμές μέσα και κάτω από το σκάφος. Credits: John Chapman. [Πηγή εικόνας: Phys.Org

Τα ωκεάνια ρεύματα ταξίδεψαν όλους αυτούς τους οργανισμούς χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά, πριν τελικά τους αποθέσουν στις ακτές της Χαβάης και της Βόρειας Αμερικής. Ερευνητές που μελέτησαν εκατοντάδες ιαπωνικά θαλάσσια είδη που ζουν μέσα και πάνω σ ‘αυτά τα συντρίμμια του τσουνάμι καταλήγουν στο συμπέρασμα πως γίνονται μάρτυρες ενός «υπερηχητικού βιολογικού συμβάντος ράφτινγκ χωρίς γνωστό ιστορικό προηγούμενο» (James T. Carlton, et al., Science 29 Sep 2017, 357 (6358), pp. 1402-1406, Tsunami-driven rafting: Transoceanic species dispersal and implications for marine biogeography).

An infographic depicting findings from Carlton et al. Credit: Carla Schaffer / AAAS [Πηγή: Phys.Org]

Μελέτησαν περισσότερα από 600 κομμάτια μεταφερόμενων συντριμμιών, κυρίως μη βιοαποικοδομήσιμο υαλοβάμβακα και φελιζόλ, τα οποία συλλέχθηκαν κατά μήκος της ακτογραμμτής της Χαβάης, της ηπειρωτικής Αμερικής και του Καναδά. Καταγράφηκαν περίπου 300 ιαπωνικά είδη που αποικίζουν τα συντρίμμια, συμπεριλαμβανομένων περίπου 80 διαφορετικών ειδών στο μεγαλύτερο κομμάτι, ένα τμήμα 170 τόνων αποβάθρας.

Το εντυπωσιακό είναι πως οι επιστήμονες διαπίστωσαν πως τα ζώα σε αρκετές περιπτώσεις είχαν αναπαραχθεί με επιτυχία κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους. Μάλλον η σχετικά αργή κίνηση των συντριμμιών (2-4 χιλιόμετρα την ώρα) βοήθησε τα είδη να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες συνθήκες του Ειρηνικού Ωκεανού, έγραψε η ομάδα. Πέρα όμως από την αύξηση της βιοποικιλότητας, υπάρχει και μία αρνητική χροιά: μεταξύ των ειδών θα μπορούσαν να βρίσκονται και χωροκατακτητικά (ξενικά, αλλόχθονα-μη ιθαγενή) είδη, που αλλάζουν για πάντα τα οικοσυστήματα.

Δείτε κι ένα σχετικό βίντεο: