1η Ημέρα Σεμιναρίου: “Τεχνολογίες Αιχμής και η Συμβολή τους στο Μέλλον των Βιοεπιστημών”

Τελικά δεν ήταν εύκολο να γράψω τις εμπειρίες μου για την πρώτη ημέρα του σεμιναρίου, χθες. Λίγο η προσπάθεια να φτιάξουμε μία καινούρια ιστοσελίδα για τον σύλλογο της όμορφης Απειράνθου, κάτι η πολιτισμική μας αναπτέρωση παρακολουθώντας τις Θεσμοφοριάζουσες σε σκηνοθεσία Μιχαλόπουλου, απέτρεψε τη διάθεση για να μεταφέρω το κλίμα από την πρώτη ημέρα του σεμιναρίου. Όμως έστω και τώρα, ας δούμε πως εξελίχθηκε.

Σύμφωνα με το πρόγραμμα θα έπρεπε να ξεκινήσουμε στις 9:00. Όμως κάτι η ζέστη, κάτι η κίνηση στους τριγύρω δρόμους της Αθήνας, το σεμινάριο ξεκίνησε κατά τις 10:00. Το ενδιαφέρον όμως δεν μειώθηκε και οι διοργανώτριες, Δρ Μπολέτη και Δρ Χαραλάμπους έκαναν ότι ήταν δυνατόν για να αναπληρωθεί το κενό. Ήδη μας δόθηκε ένα DVD (το οποίο από ότι φαίνεται συνοδεύεται και από ένα εγχειρίδιο για τον εκπαιδευτικό) ενώ αναμένουμε και επιπλέον υλικό από το σύνολο της επιμόρφωσης.

Η πρώτη ημέρα φέρει τον τίτλο: “Χαρτογράφηση του Ανθρώπινου Γονιδιώματος και εξέλιξη στις Βιοεπιστήμες”. Από τον βιντεοσκοπημένο χαιρετισμό του κ. Καφάτου ας συγκρατήσουμε το εξής: “… η Βιολογία αποτελεί το μέτωπο της Επιστήμης για τον 21ο αιώνα”. Και ας αναλογιστούμε τι σημασία των λόγων αυτών, από τα χείλη ενός εκ των κορυφαίων βιολόγων. Η πρώτη ομιλία από την κα Χαραλάμπους ήταν σχετικά με τη Χαρτογράφηση του Ανθρώπινου Γονιδιώματος καθώς επίσης και πώς διάφορα πολιτισμικο – κοινωνικά κριτήρια (π.χ. ρίψη ατομικής βόμβας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο) και επιστημονικά (π.χ. είσοδος νέων τεχνολογιών) επέβαλαν ως αναγκαιότητα την επιστημονική αυτή σύμπραξη. Παρουσιάστηκαν οι προοπτικές, οι δυσκολίες, καθώς οι οι διάφοροι κίνδυνοι που περιγράφουν αυτήν την προσπάθεια. Τέλος επισημάνθηκε η γενιά των -ωμα, δηλαδή το γένωμα (το σύνολο των γονιδίων ενός οργανισμού, το πρωτέωμα (το σύνολο των πρωτεϊνών ενός οργανισμού), το μεταγράφωμα (το σύνολο των μεταγράφων ενός οργανισμού), κτλ.

Στην συνέχεια η Δρ Δέσποινα Σανούδου, από το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, παρουσία τον ερευνητικό τομέα που απασχολεί το εργαστήριό της, όπου η χρήση των μικροσυστοιχιών (microarrays) τόσο για έλεγχε γονιδιακής έκφρασης όσο και για έλεγχο πολυμορφισμού είναι συνήθης πρακτική. Με την τεχνική αυτή ουσιαστικά δίνεται η δυνατότητα να εξεταστεί το γονιδίωμα ή το μεταγράφωμα ενός οργανισμού. Επισημάνθηκε η χρήση για την πρόγνωση του καρκίνου κι άλλων ασθενειών, ενώ καταγράφηκε πως αυτή η τεχνολογία επέβαλλε αλλαγή του βιολογικού τρόπου σκέψης.

Μετά τη γενωμική η συζήτηση μεταφέρθηκε στην πρωτεϊνωμική. Η παρουσίαση του Δρ Σπύρου Γαρμπή, από το Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, περιελάμβανε ξενάγηση στο μαγικό κόσμο της πρωτεϊνωμικής και ειδκότερα στην τεχνική της Φασματομετρίας Μάζας, κάτι σαν μία “μοριακή ζυγαριά” η οποία χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί η ποσότητα, η διάταξη των ατόμων και η φυσική κατάσταση των ουσιών. Η εν λόγω ερευνητική ομάδα προσπαθεί να διαπιστώσει την πρωτοταγή δομή των πολυπεπτιδίων, να αναγνωρίσει σε ποιά κατηγορία πρωτεϊνών ανήκουν και πιθανόν να διαπιστώσει τη λειτουργία τους. Οι δύο κύριες τεχνικές που χρησιμοποιούνται είναι του Ηλεκτροψεκασμού (Electrospray) και ο Ιονισμός από Εξάχνωση με Λέιζερ Υποβοηθούμενη από Χημικό Υπόστρωμα (MALDI).

Ακολούθησε το παιχνίδι των εικονικών μικροσυστοιχιών, με την ενεργή συμμετοχή των εκπαιδευτικών υπό την καθοδήγηση του Δρ Κουτσός. Οι εκπαιδευτικοί εμφανίστηκαν ενθουσιαμένοι, ενώ ο Δρ Κουτσός προέτρεψε να το χρησιμοποιήσουμε και να επικοινωνήσουμε μαζί του για οποιαδήποτε διευκρίνηση ή να του γνωστοποιήσουμε προτάσεις για βελτιώσεις ή νέες ιδέες.

Μετά το γεύμα όσοι συνάδελφοι είχαν επιλεγεί, παρακολούθησαν δύο εργαστηριακές ασκήσεις:

1. Απομόνωση Γενωμικού DNA
2. Παραγωγή και απομόνωση της πράσινης φθορίζουσας πρωτεΐνης από βακτήρια: Μετασχηματισμός βακτηρίων (Μέρο 1ο)

Όταν πάρω στα χέρια μου το υλικό, θα σας γνωστοποιήσω το περιεχόμενό τους, καθώς δεν ήμουν μέσα σε αυτούς που είχαν επιλεγεί. Όμως από ότι ρώτησα, οι περισσότεροι ήταν ενθουσιασμένοι!!!