Η Γενετική ως Παιχνίδι: Βελτίωση της Μάθησης μέσω του Geneblock

Η μελέτη εξετάζει πώς η παιχνιδοκεντρική μάθηση (game-based learning, GBL) μπορεί να βελτιώσει την κατανόηση της γενετικής μέσω ενός εκπαιδευτικού παιχνιδιού, του Geneblock. Η διδασκαλία της γενετικής είναι δύσκολη λόγω της αφαιρετικότητας του θέματος και της περίπλοκης ορολογίας, όπως οι διαδικασίες της μετάφρασης και της μεταγραφής. Η μελέτη παρουσιάζει το Geneblock ως μέσο ενίσχυσης της ενεργούς μάθησης, προωθώντας τη συνεργασία και την επίλυση προβλημάτων μέσω ενός ανταγωνιστικού περιβάλλοντος παιχνιδιού.

Το Geneblock σχεδιάστηκε για να ενσωματώσει βασικές έννοιες της μοριακής βιολογίας, όπως η γονιδιακή έκφραση, οι μεταλλάξεις και η δημιουργία πρωτεϊνών. Οι μαθητές/μαθήτριες συνεργάζονται για να κατανοήσουν αυτές τις έννοιες, μετατρέποντας τη θεωρητική γνώση σε πρακτική εμπειρία μέσω ερωτήσεων, καρτών ρόλων και προσομοιώσεων. Το παιχνίδι βασίζεται σε μηχανισμούς όπως η συλλογή υλικών, η επίλυση προβλημάτων και οι στρατηγικές κινήσεις.

Η μελέτη διεξήχθη σε 130 φοιτητές πανεπιστημίου, με σημαντική αύξηση των επιδόσεών τους μετά την εφαρμογή του παιχνιδιού. Οι φοιτητές που πέτυχαν υψηλούς βαθμούς αυξήθηκαν από 36,1% σε 63,8%, ενώ το 97,6% των συμμετεχόντων αξιολόγησε το Geneblock θετικά, επισημαίνοντας τη σαφήνεια του στόχου και τη συνεισφορά του στην κατανόηση της γενετικής.

Το παιχνίδι προωθεί τη συνεργασία μέσω δραστηριοτήτων όπως η ανταλλαγή ιδεών και η επίλυση ερωτήσεων με την καθοδήγηση του δασκάλου. Οι φοιτητές θεώρησαν ότι η ανταγωνιστική φύση του παιχνιδιού αύξησε το ενδιαφέρον τους, ενώ οι καρτέλες ερωτήσεων συνέβαλαν στην ανακεφαλαίωση της διδαχθείσας ύλης.

Η έρευνα επισημαίνει ότι το Geneblock δεν προσφέρει μόνο μια νέα προσέγγιση στη διδασκαλία αλλά και μια οικονομικά αποδοτική μέθοδο για τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Οι εκπαιδευτικές δραστηριότητες που ενσωματώνουν το Geneblock είναι κατάλληλες για την ενίσχυση δεξιοτήτων του 21ου αιώνα, όπως η κριτική σκέψη, η επικοινωνία και η συνεργασία.

Παρά τις επιτυχίες, η μελέτη αναγνωρίζει περιορισμούς, όπως το γεγονός ότι τα αποτελέσματα βασίζονται σε αυτοαναφορικές μετρήσεις ικανοποίησης. Απαιτούνται μεγαλύτερες και μακροπρόθεσμες μελέτες για την πλήρη κατανόηση των επιπτώσεων της παιχνιδοκεντρικής μάθησης.

Εκπαιδευτική Αξιοποίηση:

Μέσω διερευνητικής μάθησης:
Οι μαθητές/μαθήτριες μπορούν να σχεδιάσουν το δικό τους παιχνίδι βασισμένο στη βιολογία, ενσωματώνοντας βασικές έννοιες όπως η κυτταρική διαίρεση ή η φυσική επιλογή. Αυτό θα τους βοηθήσει να κατανοήσουν τις έννοιες ενώ ταυτόχρονα εξασκούν τη δημιουργικότητα και την επίλυση προβλημάτων.

Μέσω διαφοροποιημένης διδασκαλίας:
– Χρήση του Geneblock σε εναλλασσόμενους σταθμούς μάθησης, όπου οι μαθητές/μαθήτριες μπορούν να παίξουν το παιχνίδι, να εργαστούν σε παραδείγματα ασκήσεων, ή να παρακολουθήσουν σχετικό εκπαιδευτικό βίντεο.
– Δημιουργία portfolio, όπου οι μαθητές/μαθήτριες θα καταγράφουν τη διαδικασία και τα αποτελέσματά τους από το παιχνίδι, συνδυάζοντάς τα με προσωπικές παρατηρήσεις.

Η παιχνιδοκεντρική μάθηση προωθεί τη δημιουργικότητα, ενώ ενισχύει την εμβάθυνση στην ύλη και την ενεργή συμμετοχή των μαθητών.

Η πρόσβαση στο πλήρες άρθρο είναι: Hue, S. M., & Lee, S. W. H. (2024). Learning genetics through an innovative game: Geneblock. Journal of Biological Education, 1–11. https://doi.org/10.1080/00219266.2024.2365671